Hoạt Động Chế Tạo Và Quản Lý Sử Dụng Vũ Khí Dưới Triều Nguyễn: Giai đoạn 1802 - 1883

Ở Việt Nam, từ thế kỉ X, sau khi giành được nền độc lập tự chủ, do yêu cầu của công cuộc bảo vệ đất nước, chống ách xâm lược của các thế lực ngoại bang, đặc biệt là phong kiến phương Bắc - Nhà nước quân chủ mạnh hơn Việt Nam về mọi mặt, nên các vương triều Việt Nam từ rất sớm đã có ý thức xây dựng tiềm lực quốc phỏng, an ninh vững chắc, đặc biệt là hoạt động tổ chức chế tạo và quản lý sử dụng vũ khí. Dưới chế độ quân chủ với đặc tính khép kín, bảo thủ của nó, vũ khí cũng chính là thước đo cho sự phát triển và năng lực bảo vệ chủ quyền, an ninh quốc gia của một dân tộc. Đặc biệt, ở giai đoạn triều Nguyễn, từ thời Gia Long đến Tự Đức, trước những mối đe dọa đến từ thực dân phương Tây, trong bối cảnh chủ nghĩa tư bản đẩy mạnh xâm lược thuộc địa và các thế lực chống thuẫn trong xã hội càng ngày càng gay gắt, nhằm bảo vệ chủ quyền, an ninh quốc gia và trật tự xã hội cũng như bảo vệ vương triều, các vị vua triều Nguyễn luôn tìm cách quản lý chặt chẽ việc chế tạo, sử dụng vũ khí và xem đây là một trong những nhân tố quan trọng, được ưu tiên hàng đầu đối với công cuộc xây dựng và phát triển triều đại mình. Vì vậy, tìm hiểu hoạt động tổ chức và quản lý sử dụng vũ khí dưới triều Nguyễn trong giai đoạn 1802-1883 có ý nghĩa quan trọng. Nó giúp giới nghiên cứu có cái nhìn toàn diện hơn về tình hình chế tạo và quản lý sử dụng vũ khí dưới triều Nguyễn. Mặt khác, những nỗ lực, cố gắng của triều Nguyễn trong việc chế tạo và quản lý sử dụng vũ khí để bảo vệ chủ quyền an ninh quốc gia và trật tự xã hội sẽ góp phần giúp học giới có cái nhìn khách quan, toàn diện hơn trong việc đánh giá vương triều Nguyễn. Ngoài ra, việc nghiên cứu này cũng sẽ góp phần hệ thống hóa nguồn tư liệu về vấn đề vũ khí dưới triều Nguyễn, cung cấp một tài liệu khoa học chuyên sâu, phục vụ cho việc khảo cứu, giảng dạy lịch sử triều Nguyễn ở các viện, trường đại học, cao đẳng đào tạo các chuyên ngành khoa học xã hội - nhân văn.

Để thực hiện nghiên cứu này, nhóm tác giả sử dụng hai phương pháp nghiên cứu chủ đạo của khoa học lịch sử là phương pháp lịch sử và phương pháp lô gích. Bên cạnh đó, nhóm tác giả còn sử dụng các phương pháp nghiên cứu khác như phân tích, tổng hợp, đối chiếu, so sánh, thống kê... nhằm rút ra những thông tin cần thiết phục vụ nghiên cứu các nội dung trong chuyên khảo.

Về cấu trúc, ngoài lời nói đầu, dẫn nhập, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung chính của cuốn sách được giải quyết trong 4 chương:

Chương 1: Tổng quan về vũ khí thời quân chủ và cơ sở của hoạt động chế tạo và quản lý sử dụng vũ khí dưới triều thời Nguyễn (1802-1883);

Chương 2: Tổ chức hoạt động chế tạo vũ khí dưới triều Nguyễn (1802-1883);

Chương 3: Quản lý hoạt động chế tạo và sử dụng vũ khí dưới triều Nguyễn (1802 - 1883);

Chương 4: Một số nhận định về hoạt động chế tạo và quản lý sử dụng vũ khí dưới triều Nguyễn (1802-1883);