Tri Tân Nhân Vật Chí - Tập Chú - Quyển 1: Từ Thời Bắc Thuộc Đến Nhà Trần

TRI TÂN NHÂN VẬT CHÍ - TẬP CHÚ - QUYỂN 1: TỪ THỜI BẮC THUỘC ĐẾN NHÀ TRẦN
Tác giả: Nguyễn Phúc An biên soạn và chú thích

"Lịch sử thế giới chỉ là Tiểu sử các danh nhân." 
- Thomas Carlyle

“Lịch sử loài người xưa nay vẫn là công cuộc của giống người; sự gắng sức của mọi người chính là điều kiện cốt yếu của sự tiến hóa. Quan điểm sử học, khoa học không bao giờ phủ nhận địa vị, công dụng của loài người, và của những vĩ nhân. Nhưng chúng ta cần phải đính chính anh hùng chủ nghĩa. Một người anh hùng bậc nhất trong lịch sử - Napoléon - đã nói 'phải biết nhận xét nhân vật trong những quang tuyết tốt. Quang tuyến đó là thế giới quan và phương pháp luận chính xác. Nhân vật không phải là một thể chất cố định bất biến. Có những kẻ hôm qua hay mà ngày nay hỏng, cũng có những kẻ trước xấu mà sau tốt. Có những người anh hùng đã đưa nhân loại lên đường tiến hóa, cũng có hạng 'quái kiệt' dắt loài người giật lùi về tình thế dã man. Có kẻ làm những việc mới xét qua thì có vẻ vô nhân đạo, mà lâu ngày mới thấy là cần thiết cho đời sống cộng đồng. Có kẻ lập trường trước sau vẫn nhất quán, nhưng hành động phải tùy cơ mà ứng biến. Bình phẩm nhân cách trước hết phải đặt nhân vật vào trong những trường hợp lịch sử, trong tình thế xã hội của họ, và phải vận dụng một lối lý luận linh động." - Nhân vật & lịch sử (Thanh Tuyền)
[…]
Trong bộ sách Tri Tân nhân vật chí tập chú này, tác giả đã lựa chọn trong 214 số “Tạp chí Tri Tân” để thống kê và tổng hợp thành 186 để mục nhân vật. Theo đó, Hoa Bằng - Hoàng Thúc Trâm (1902 - 1977) đứng đầu với 30 bài, Tiên Đàm - Nguyễn Tường Phượng (1899 - 1973) đứng thứ hai với 23 bài, cùng xếp thứ ba là Nhật Nham - Trịnh Như Tấu (1915 - 1946) và Nguyễn Triệu - chúng tôi ngờ là bút danh của Nguyễn Triệu Luật (1903 - 1946 ?) 22 bài, đứng thứ tư là Ứng Hòe - Nguyễn Văn Tố (1889 - 1947)... Dù người góp nhiều, dù người góp ít, tất cả các cây bút (Thúc Ngọc - Trần Văn Giáp, Trúc Khê - Ngô Văn Triện, Biệt Lam - Trần Huy Bá, Trần Hàm Tấn, Sở Cuồng - Lê Dư, Long Điền - Nguyễn Văn Minh, Vệ Thạch - Đào Duy Anh, Nguyễn Thiệu Lâu, Lê Văn Kim, Mãn Khánh Dương Kỵ, Chu Thiên - Hoàng Minh Giám, Khuông Việt - Lê Thọ Xuân...) đã tạo nên sự phong phú cho đề mục nhân vật trên Tạp chí Tri Tân - ôn lại chuyện xưa cũ để biết những điều mới mẻ (ôn cố tri tân).

Trích trong Thay lời tựa