Cái Tôi Vốn Dĩ Không Tồn Tại – Khai Sáng Bằng Triết Học Phương Đông

“Cái tôi vốn dĩ không tồn tại – Khai sáng bằng Triết học Phương Đông” là tác phẩm tản văn – triết luận độc đáo của tác giả người Nhật Shinmei P, ghi lại hành trình khai phá nội tâm và buông bỏ bản ngã dưới ánh sáng của triết học phương Đông. Không phải một học giả, cũng chẳng phải một tu sĩ, Shinmei P tự nhận mình là "một kẻ thất nghiệp" tình cờ tìm thấy ánh sáng từ những lời dạy ngàn đời. Cuốn sách không lên lớp bạn bằng lý thuyết cao siêu mà như một lời thủ thỉ chân thành, vừa buồn cười vừa sâu sắc, về cách sống thật sự nhẹ nhõm và thấu hiểu chính mình.

Cái tôi vốn dĩ không tồn tại – Khai sáng bằng Triết học Phương Đông

Với giọng văn dí dỏm, đôi lúc tự giễu, tác giả dẫn người đọc đi qua sáu chương sách, mỗi chương là một cuộc đối thoại với những triết gia lớn như Đức Phật, Long Thụ, Lão Tử, Trang Tử, Đạt Ma, Shinran và Kukai. Cuốn sách là một bản đồ tâm linh phi tuyến, nơi mỗi chương mở ra một góc nhìn, một cách buông, và một niềm vui thảnh thơi mới.

Nội dung của cuốn sách:

Cuốn sách gồm 6 chương chính, được tổ chức theo dòng chảy triết học từ Ấn Độ – Trung Quốc – Nhật Bản:

► Chương 1 – Vô Ngã:  Tác giả mở đầu với hành trình khám phá bản ngã qua triết lý của Đức Phật. Từ chuyện Đức Phật từ bỏ cuộc sống vương giả đi tìm chân lý, đến khái niệm "không có bản ngã", người đọc được mời gọi nhìn lại cái tôi của chính mình – liệu có thật hay chỉ là ảo ảnh?

► Chương 2 – Không: Triết học của Long Thụ đưa ta đến với cái nhìn cực đoan và đầy thức tỉnh: thế giới này là hư cấu. Gia đình, công ty, thậm chí cả quốc gia – đều là những khái niệm do "phép thuật của ngôn từ" tạo nên. Đọc đến đây, nhiều người sẽ bật cười trong sự hoài nghi và nhận ra bản thân đang sống giữa một lớp “kịch bản” được lập trình khéo léo.

► Chương 3 – Đạo: Đạo của Lão Tử và Trang Tử là nơi mọi nỗ lực tan biến. "Không làm gì" không đồng nghĩa với buông xuôi mà là hòa điệu với quy luật tự nhiên. Triết học Đạo mang đến những ví dụ sống động như “nghệ thuật hẹn hò từ Đạo”, khiến những chân lý ngàn năm bỗng trở nên thân quen, gần gũi.

► Chương 4 – Thiền (Zen): Từ hình tượng Đạt Ma – vị tổ Thiền tông “không ưa nói nhiều”, tác giả kể lại hành trình thiền định không lời, nơi sự thật không đến từ ngôn từ mà từ trải nghiệm trực tiếp. Ở đây, “bỏ lời nói” không phải là từ bỏ giao tiếp, mà là trả lại không gian cho sự im lặng khai sáng.

► Chương 5 – Tha lực: Shinran – vị cao tăng Nhật Bản, đại diện cho tư tưởng “càng bất tài càng được cứu rỗi”. Qua chương này, người đọc có thể buông bớt mặc cảm thất bại và học cách nương vào “tha lực”, thay vì gồng mình gánh cả thế gian bằng ý chí cá nhân.

► Chương 6 – Mật giáo: Cuối cùng là triết học của Kukai – người được xem là “quái vật thể chất” và thiên tài toàn năng. Mật giáo không ngại năng lượng dục, mà biến nó thành động lực giác ngộ. Ở chương này, tác giả đề cập đến khái niệm “nhập vai thành Đại Nhật Như Lai” như một cách thấu hiểu và tái định nghĩa bản thân.

Mỗi chương đều được điểm xuyết bằng trải nghiệm cá nhân của tác giả – từ những tháng ngày “ru rú như con sâu” trong chăn, những lần thất bại ê chề ở công sở, đến cú ngộ đầy cảm hứng khi gặp triết học Đông phương.

Điểm đặc biệt của cuốn sách:

Điểm khiến cuốn sách nổi bật là cách tiếp cận triết học rất “đời”, hài hước nhưng không hời hợt. Shinmei P không ngại kể về thất bại của chính mình – từ bị đuổi việc, rớt vòng loại cuộc thi hài kịch R-1 Grand Prix, đến việc sống nhờ hỗ trợ COVID – để chứng minh một điều: cái tôi không hề bền vững, nhưng cũng không cần phải bền vững.

Cuốn sách còn có sự kiểm duyệt nội dung của Giáo sư danh dự Kamata Toji – chuyên gia hàng đầu về tôn giáo và triết học Nhật Bản – nên dù được viết bởi một “nghiệp dư”, nội dung vẫn đảm bảo chính xác, cân bằng và không thiên lệch.

Đặc biệt, cách trình bày như một “tản văn triết học” khiến sách không hề khô cứng. Người đọc có thể lật mở ở bất kỳ trang nào, bất kỳ chương nào mà vẫn hiểu được tinh thần tác phẩm. Đó là sự linh hoạt rất đặc trưng của tư duy phương Đông.

Cuốn sách này dành cho ai?

Người đang mất phương hướng, cảm thấy vô nghĩa trong cuộc sống hiện đại: Cuốn sách như một cái phao nhẹ nhàng ném tới – không để cứu bạn, mà để bạn tự nhìn ra mình vẫn đang nổi.
Người yêu thích triết học nhưng ngán lý thuyết hàn lâm: Đây là tác phẩm hiếm hoi giúp người đọc “cảm” được triết lý hơn là “nghĩ” về nó.
Người đang chịu áp lực từ kỳ vọng xã hội, cha mẹ, bản thân: Khi đọc đến phần “bố mẹ tôi lo lắng vì tôi mua quá nhiều sách triết học”, bạn sẽ thấy đồng cảm đến lạ thường.
Các bạn trẻ đang rơi vào trạng thái hikikomori (thu mình, cô lập): Tác giả chính là một người như vậy, và đã bước ra nhờ ánh sáng triết lý – không phải bằng liệu pháp, mà bằng sự tỉnh thức.

Tác giả: Shinmei P sinh ra tại Osaka, từng tốt nghiệp Khoa Luật, Đại học Tokyo – một trong những đại học danh giá nhất Nhật Bản. Tuy nhiên, con đường sự nghiệp của ông lại đầy trắc trở: bị đánh giá “không làm được việc” ở công ty IT, thất bại trong giáo dục, thậm chí không thể trở thành nghệ sĩ hài. Sau chuỗi thất bại, ông tìm đến triết học phương Đông như một lối thoát.

Không học hàm, học vị trong ngành triết, không đến từ các tổ chức tôn giáo – chính điều đó làm nên sự đặc biệt của Shinmei P: ông viết bằng trải nghiệm thật, từ đáy vực, và vì vậy, tiếng nói của ông chân thành, gần gũi, không xa lạ với độc giả đại chúng.

Quá trình viết sách của ông được sự hỗ trợ và truyền cảm hứng từ rất nhiều người, trong đó nổi bật là Giáo sư Kamata Toji, người hướng dẫn ông “viết theo cách của chính mình”. Tác phẩm này – dù là triết học – lại chứa đầy ấm áp, hài hước, cả biết ơn và thấu cảm.

“Cái tôi vốn dĩ không tồn tại – Khai sáng bằng Triết học Phương Đông” không chỉ là cuốn sách để đọc, mà là cuốn sách để lắng nghe chính mình, để buông, để sống nhẹ hơn một chút giữa đời sống quá chật chội này. Đừng vội mong giác ngộ, chỉ cần cười nhẹ một cái – là bạn đã bắt đầu rồi.