Giữa quá khứ và tương lai

Hannah Arendt (1906 - 1975) là một "Grande Dame" của triết học chính trị đương đại (Wild, T. 2006, 34). Dịch thế nào nhỉ? "Nữ đại gia" chắc hẳn là thích hợp, nếu ta hiểu đó là danh hiệu xứng đáng dành cho những tác gia lớn, chẳng hạn khi nói Đường Tống bát đại gia". Tuy nhiên, nếu còn có mặt, ngòi bút sắc sảo của bà ắt sẽ không thiếu những nhận xét thú vị về danh hiệu này, ít ra ở nước ta, đã bị "cưỡng chiếm" và ta không còn có thể dịch như trước được nữa! 
Dù thế nào, Arendt quả là một tác gia đồ sộ. Những tác phẩm nổi tiếng của bà là: Các nguồn gốc của chủ nghĩa toàn tri: Điểu kiện làm người; Về Cách mạng; Eichmann ở Jesusalem, một tường thuật về sự tám thường của cái ác; Con người trong thời kỳ đen tối; Các cuộc khủng hoảng của viên Cộng hòa; Đời sống của Tinh thần (một chuyên luận dài hơi về triết học); và tuyển tập Giữa quá khứ và tương lai mà ta đang có trong tay. 
"Giữa quá khứ và tương lai" là công trình đầu tiên của bà được TS. Nguyễn Thị Minh dịch ra tiếng Việt do Viện Nghiên cứu Quốc tế, Đại học Thái Bình Dương (Nha Trang) tại TP Hồ Chí Minh và Viện Social Life ấn hành. 
Tuyển tập gồm tám tiểu luận rải rác từ 1958 - 1968 (in lần đầu năm 1961 với sáu bài, và bảy năm sau thành tám “bài tập từ duy chính trị"). Nếu "tư duy", theo bà, là miền đất của tỉnh thân, là con đường lát bởi tư duy, tức con đường "ngách" phi thời gian, nơi hoạt động tư duy chiến thắng không-thời gian của con người hữu tử; “vâng , mỗi con người mới, khi đặt mình vào trong quá khứ vô hạn và tương lai vô cùng, phải phát hiện ra và cậm cụi lát mới con đường đó” (Lời Tựa). "Bài tập tự duy? Là kinh nghiệm trong suy tư, và, như mọi kinh nghiệm, chỉ thông qua thực hành, thông qua nhiều lần luyện tập. Bà tự giới thiệu: Tám bài tiểu luận sau đây là các luyện tập như thế, và mục đích duy nhất là đạt được kinh nghiệm trong việc làm thế nào để suy tư, chúng không chứa đựng các hướng dẫn kiểu kẻ đơn về việc suy nghĩ gì hay các sự thật nào. Tối thiểu chung nhằm buộc lại sợi chỉ đã đứt của truyền thống hay phát minh ra một số cái thay thế tân tiến, rót đầy khoảng trống giữa quá khứ và tương lai. Các bài luyện tập này tam thời đinh lại vấn đề chân lý; điều quan tâm chỉ là làm thế nào để vận động trong khoảng trống này-vùng miền duy nhất mà có lẽ chân lý rút cuộc sẽ xuất hiện.