Tự Truyện Gandhi

Năm 17 tuổi, đang học Trung đẳng Phật học, bấy giờ tình cờ tôi được đọc một cuốn sách Việt ngữ nói về Thánh Gandhi. Không còn nhớ rõ tên tác giả, nhưng cuốn sách ấy đã làm cho tôi chịu ảnh hưởng rất nhiều của Ngài, ngoài ảnh hưởng của Phật.

Sau này, khi biết suy tư về tình trạng của xứ sở, Thánh Gandhi đã cho tôi một sự dung hóa tuyệt hảo, không gượng ép về tín ngưỡng với tổ quốc, với cuộc đời.

Đó là một ân huệ lớn lao cho tôi, bây giờ và chắc chắn sau này vẫn còn mãi. Xin ghi lại ân huệ đó để giới thiệu dịch phẩm này, hay bất cứ cái gì về Thánh Gandhi.

- Trí Quang

-----------------
Những gì tôi muốn hoàn thành - những gì tôi đã nỗ lực khát khao hoàn tất suốt ba mươi năm nay - là khát khao tự chứng, khát khao đối mặt cùng Thượng Đế, khát khao đạt đến Giải thoát. Tôi sống, di động, tồn sinh trong cuộc săn đuổi cùng đích này. Tất cả những gì tôi làm qua lời nói và viết lách, tất cả những mạo hiểm của tôi trong trường chính trị đều hướng về cùng đích ấy.

Nhưng đối với tôi, chân lý là nguyên tắc tối thượng bao gồm nhiều nguyên tắc khác. Lẽ chân này không những chỉ là chân thật trong lời nói mà còn trong tư tưởng, và không chỉ là lẽ chân tương đối trong quan niệm của chúng ta, mà còn là Chân lý Tuyệt đối, Nguyên tắc Bất diệt, chính là Thượng đế. Có vô số định nghĩa về Thượng đế, bởi vì có vô số biểu tượng về Ngài. Những biểu tượng ấy khiến tôi lấy làm lạ lùng kinh sợ và đôi khi phải kinh ngạc. Nhưng tôi chỉ tôn thờ Thượng đế như là chân lý và chỉ chân lý mà thôi. Tôi chưa bắt gặp Ngài, song tôi đang tìm kiếm Ngài.

Trong câu chuyện này, tôi sẽ chỉ kể những vấn đề tôn giáo nào mà cả trẻ con lẫn người lớn đều có thể hiểu được. Nếu tôi có thể kể chúng trong tinh thần khiêm cung và vô dục, nhiều hành giả khác sẽ tìm thấy trong những mẫu chuyện ấy hành trang để tiến lên. Tôi tuyệt nhiên không tự hào những kinh nghiệm ấy là hoàn hảo. Tôi không xác quyết gì về chúng, chẳng khác nào một nhà khoa học dù đã hết sực thận trọng, kỹ lưỡng và chính xác trong những cuộc thí nghiệm, cũng không bao giờ đoan chắc những kết luận của ông là tuyệt đối, mà luôn luôn có tinh thần mở rộng trước những kết luận ấy. Tôi đã trải qua những nội quán sâu xa, tự kiểm điểm hết mình, khám nghiệm và phân tích hết mọi trạng huống tâm lý. Tuy nhiên tôi vẫn tuyệt đối không đoan quyết những kết luận của tôi là tối hậu và không lỗi lầm.

- trích Lời mở đầu