Tuyển tập bất bình đẳng

Tiếp nối truyền thống các tuyển tập Học và dạy “khoa học buồn thảm” thời hậu khủng hoảng và Tuyển tập dữ liệu lớn (Big Data), cuốn Tuyển tập bất bình đẳng này tập hợp một số bài do Nhóm Phân tích kinh tế tuyển dịch trong hơn ba năm qua.

Mười bài đầu của tuyển tập phác họa thực trạng của sự bất bình đẳng. Ngày nay, nhận định được sự đồng thuận cao từ giới kinh tế học, các định chế quốc tế đến chính quyền và công chúng, là những bất bình đẳng trong các nước - bất luận là thuộc các nước công nghiệp phát triển, các nước mới nổi hay các nước đang phát triển - đều ngày càng gia tăng trong vòng 30 năm qua. Sự gia tăng này có khả năng đe dọa trật tự chính trị, kinh tế, xã hội đã được xác lập. Dựa trên các dữ liệu phong phú hơn xưa, nhiều công trình thực nghiệm đã làm rõ nét nhiều chiều kích khác nhau của sự bất bình đẳng, vốn lúc đầu chỉ được nghiên cứu nhiều dưới khía cạnh kinh tế.

Nếu thực trạng của sự bất bình đẳng là khó phản bác thì việc truy tìm nguyên nhân của nó hiện vẫn còn là đối tượng của nhiều cuộc tranh luận, nhất là khi đặt vấn đề trong bối cảnh đầu thế kỉ XXI và sau cuộc khủng hoảng năm 2008-2009, với sự đan xen giữa những bất bình đẳng với các hiện tượng chính trị, toàn cầu hóa và sự phát triển vũ bão của những công nghệ mới. Mười bài tiếp theo của tuyển tập bước đầu tập hợp vài hướng phân tích mối quan hệ giữa bất bình đẳng, toàn cầu hóa, công nghệ và tài chính.

Song song với việc nhận diện nguyên ủy của vấn đề, cũng đã xuất hiện những giải pháp khả dĩ nhằm tìm cách vượt qua thách thức mà những bất bình đẳng đặt ra cho tất cả chúng ta, và được phác họa trong sáu bài tiếp theo.

Và cũng không thể không nhắc đến sáu bài trình bày sơ lược những tác giả và tác phẩm kinh điển đã đi đầu trong việc nhận thức, đánh giá, cảnh báo tầm quan trọng của vấn đề trong thời đại mới và đề xuất những hướng giải quyết.

Cuối cùng, hai bài cuối trong tuyển tập trình bày những thước đo thông dụng của sự bất bình đẳng.

Các bài tập hợp ở đây chỉ mới là những nét chấm phá của một bức tranh toàn cảnh rộng lớn hơn nhiều mà tuyển tập này không có tham vọng bao quát.